Tu tập

Bạn:

Bạch thầy! Theo cuốn trị liệu ung thư bằng chánh niệm, thầy nói tu tập là để trị liệu. Theo con tu tập là để giải thoát. Mong thầy chia sẻ thêm cho con.

Thầy:

Cám ơn bạn! Tu tập không phải để trị liệu đâu. Trị liệu là sản phẩm phụ thôi, trị liệu là cái gì tất nhiên phải đến từ sự tu tập. Khi tâm an tỉnh, có hỷ có lạc, thì não bộ mạnh khoẻ nên nó tiết ra các chất hoá học gọi là neurotransmitters như dopamin giúp hệ thống miễn dịch mạnh mẽ để chiến đấu với vi khuẩn độc hại và các tế bào lạ trong cơ thể, giúp bộ tiêu hoá tốt, hệ thống ruột hút lấy dinh dưỡng trong thức ăn để nuôi cơ thể, giúp trái tim đập bình thường, áp huyết quân bình, điều hoà, ngủ ngon, ăn ngon, bài tiết điều độ, thì bệnh tật được trị liệu, cơ thể mạnh khoẻ.

Tu tập cũng không phải để giải thoát. Tu tập cũng không phải để giác ngộ. Giải thoát cũng như giác ngộ là những từ rất mơ hồ. Giải nghĩa là hoá giải, chuyển hoá, và thoát là vượt ra, thoát ra. Bởi vì vô minh, phiền não, nên mình tự nhốt mình, tự mình tù đày chính mình vào sắc, thanh, hương, vị, xúc và pháp, vào mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý, chứ có ai nhốt mình đâu. Do thế tu tập không phải để giải thoát.

Tu tập không phải để giác ngộ. Giác ngộ cũng là một từ rất trừu tượng là cái bẫy nhốt không biết bao nhiêu người. Giác nghĩa là tỉnh thức, là thấy biết, và ngộ là bắt gặp sự sống, bắt gặp chính mình, bắt gặp bản chất thật của sự sống. Trong sự sống có gì là không giác ngộ đâu, mỗi ngọn lá vẩy gọi đang phát ra tiếng tỉnh thức, mỗi nụ hoa chứa đựng chân như bản thể. Cho nên tu tập là giác ngộ rồi, cần gì để được giác ngộ. Giác ngộ trên mỗi bước chân, mỗi hơi thở… Giác ngộ cất chứa trên mỗi tờ lá, nụ hoa, giọt mưa… Gặp hay không gặp mà thôi, tỉnh thức hay không mà thôi.

Tu tập là tu tập, ngồi thiền là ngồi thiền, đi thiền là đi thiền… Ăn là ăn, nếm và thưởng thức hương vị thức ăn và thấy rõ mình là cánh đồng lúa vàng, đại địa, cơn mưa, gió rừng, trăng sao, mặt trời và cả vũ trụ. Tu tập các sinh hoạt hàng ngày khác cũng vậy là sống bừng dậy, sống tỉnh táo, tiếp xúc với sự sống để thấy rõ bản chất chân thật của nó. Quan trọng là cái thấy, nghĩa là thắp sáng chánh niệm, thiền định và trí tuệ.

Tu tập không có mục đích nào cả, không cần phải trị liệu mà thân thể và tâm hồn tự nhiên trị liệu, không cần cầu giải thoát, khi trí tuệ sáng bừng thì tâm hết vô minh mà hết vô mình thì ai trói ai, có gì cần giải thoát đâu!

Tóm lại, tu tập là thắp sáng chánh niệm, cũng có nghĩa thắp sáng trí tuệ để thấy rõ những gì đang xảy ra chung quanh và trong thân tâm. Thấy rồi thì hết u mê nên mọi sự mọi vật hiện nguyên hình. Vô minh biết vô minh, ái nhiễm biết ái nhiễm, giận hờn biết giận hờn, dục vọng biết dục vọng, hạnh phúc biết hạnh phúc, an vui biết an vui… Không biết mới bị vô minh, ái nhiễm chi phối, không biết mới chìm đắm theo ngoại cảnh. Biết rồi, thì ta chỉ cần mỉm cười ngắm mây bay, đến đi thong dong, không cần xua đuổi mà cũng không cần đánh phá, ức chế. Bên trong tâm ý thông suốt, trí tuệ bừng sáng, bên ngoài mọi pháp hiện bản chất uyên nguyên của nó. Không thêm không bớt, không tham không cầu, không tịnh không nhiễm, không khổ không lạc, không sinh không diệt.

Tu tập như chơi thôi! Nói nhiều thêm phiền. Mời bạn nghe mưa rơi.