Recent Pages: 1 2 3 4 4a 5 6 7 8 9 10 10a 10b 10c 10d 11 12 13 15 16 17 18
18a 19 20 21 22 23 24 25 26 26a 27 28 29 30 31 32 33 34
35 35a 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
55 56 57 58 59 60 61
Hoa Vạn Thọ làm nên Tết quê
Tâmhọc.com
.
Hoa Vạn Thọ nở tròn viên mãn, màu cam lửa rực lên sức sống tràn đầy, và vì là hoa ngày tết dùng dâng cúng tổ tiên nên mang cả ý niệm thành kính thiêng liêng. Khi hoa hồng, hoa lan, thược dược, lay-ơn … chưa có mặt ở đây thì cùng với hoa mai, Vạn Thọ làm nên bộ mặt của tết quê.
Tôi nhớ. Cứ mỗi 29 tết lại thấy Mười đến. Chiếc xe cúp dính đầy bùn đất, phía sau ràng một ôm to hoa vạn thọ được quấn cẩn thận trong lá chuối để giữ cho hoa tươi. Tôi biết đó là những cây hoa đẹp nhất ở trong rẫy. Mười thì vẫn vậy, lam lũ, khuôn mặt khắc khổ, đen nhẻm, nói năng, cử chỉ hơi chút vụng về. Nhìn cậu, tôi bất giác nghĩ đến đám thanh niên lông bông đua đòi hư hỏng, suốt ngày nghĩ cách xài tiền bán đất của cha mẹ ở trong xóm. Cậu khác hẳn !
Mười nghèo, không được học nhưng cũng quyết kiếm tiền bằng cách của mình. Cậu đi tìm thuê đất trồng trọt đổi công làm lời, đem theo một túi kinh nghiệm làm nông, tài sản duy nhất của cha của mẹ . Cha tôi cũng cho Mười thuê một miếng ruộng với giá rẻ vì “thấy thằng nhỏ chí thú làm ăn” mà nhà tôi thì lại neo người làm. Cứ mỗi tháng chạp, Mười lại xuống giống trồng bông vạn thọ để tranh thủ thu nhập cho tháng tết. Và cũng đúng 29 cậu lại mang sản phẩm của mình tặng cho chúng tôi. Thành ra thói quen, mỗi tết đến chúng tôi lại đợi hoa của cậu, “cập nhật”, chia sẻ cả những đổi thay của cậu.
Có tết cậu hơi buồn buồn: “bông năm nay bị ăn “chộm” nhổ hết “chơn”…” để giải thích vì sao hoa năm nay không được to đẹp. Có tết cậu cười cười: “Chời” cho năm nay cũng khá, tui tính để dành đổi chiếc “ghim” (xe dream)”…
Rồi một tết cậu khoe có vợ mới. Dành được tiền cưới vợ là giỏi rồi. Vợ Mười da bánh ít, cười giòn tan, cũng mẫu người chịu thương chịu khó. Tôi đùa, vậy thì tết nay anh không cần đốt pháo rồi! Mừng cho cậu có người chung tay tát cạn biển Đông. Tết khác, Mười khoe con trai . Thằng nhóc hơi gầy nhưng hoạt bát dạn dĩ. Đặc biệt khi kể về thằng con, Mười bỗng đâm lưu loát hẳn. Mừng cho cậu có cái gọi tương lai.Chúng tôi đem hoa chưng ở khắp các bàn thờ ông bà. Cũng những hoa Vạn Thọ tròn đầy rực lên cái màu cam vàng dân dã, đầy sức sống . Lạ lùng, tất cả lại nở ra từ những bàn tay đen đúa thô kệch kia. Bỗng thấy thương thương. Thương Mười, thương cha ông mình, thương hết những người cả đời chân lấm tay bùn cho đất nở hoa. Vào giữa năm, vì phải giải quyết những khó khăn của gia đình nên cha tôi buộc phải bán đi miếng ruộng. Nghĩa là 29 tết này, Mười cũng không có hoa Vạn Thọ để đem tặng chúng tôi. Chắc là cậu phải chật vật lắm cho những ngày sắp tới đây! Chỉ với sự chăm chỉ và lòng nhiệt thành liệu cậu có vẽ được ước mơ không! Chúng tôi vẫn giữ thói quen chưng hoa Vạn Thọ. Vẫn là một dáng tròn viên mãn, màu cam lửa mạnh mẽ ẩn chứa ý niệm về một lời nguyện cầu “chân cứng đá mềm” trong cuộc sống cho mỗi chúng ta.
Nguồn: Tamhoc.com
Theo Từ điển Cây thuốc Việt Nam, Cúc vạn thọ hay Cúc vạn thọ kép, tên khoa học Tagetes erecta L., thuộc họ Cúc – Asteraceae.
Chi Cúc vạn thọ (danh pháp khoa học: Tagetes) là một chi của khoảng 60 loài cây thân thảo một năm và lâu năm trong họ Cúc (Asteraceae). Chúng có nguồn gốc tại khu vực kéo dài từ tây nam Hoa Kỳ qua Mexico và về phía nam tới khắp Nam Mỹ.
Chúng được biết đến với tên gọi chung là cúc vạn thọ (không nhầm với chi Cosmos), hay cúc vạn thọ Mexico (cempasúchil), cúc vạn thọ châu Phi (thường được dùng để chỉ các giống và cây lai ghép của T. erecta, mặc dù loài này không phải là cây bản địa của châu Phi), hay cúc vạn thọ Pháp (thường được dùng để chỉ các giống và cây lai ghép của T. patula, phần nhiều trong số đó được phát triển tại Pháp mặc dù loài này không phải là cây bản địa của quốc gia này). Có ít nhất một loài là cỏ dại đã hợp thủy thổ của châu Phi, Hawaii và Australia. Tại Việt Nam, cúc vạn thọ được trồng chủ yếu là các giống của T.patula.
Các loài khác nhau có kích thước cao từ 0,05-2,2 m. Chúng có các lá lông chim màu xanh lục với hoa từ trắng, vàng kim, da cam, vàng tới gần như đỏ, đường kính khoảng 0,1 tới 4–6 cm, nói chung với cả các chiếc hoa tia và đĩa chiếc hoa.
Tán lá của cúc vạn thọ có mùi thơm như xạ và hăng, mặc dù các giống, thứ sau này đã được tạo ra là không có mùi. Người ta cho rằng làm như thế để ngăn cản một số côn trùng (mặc dù người ta đã ghi nhận thấy chúng vẫn bị một số ấu trùng của các loài cánh vẩy phá hại, như Melanchra persicariae) cùng các loài giun tròn phá hại. Tagetes vì thế thường được sử dụng trong vai trò của cây đồng hành. T. minuta, có nguồn gốc Nam Mỹ, đã được sử dụng làm một trong những nguồn tinh dầu, gọi là dầu cúc vạn thọ, trong công nghiệp sản xuất nước hoa cũng như làm chất tạo hương vị cho công nghiệp chế biến lương thực-thực phẩm và thuốc lá tại Nam Phi, nơi mà loài này cũng là hữu ích trong việc cải tạo đất bỏ hoang. Một vài loài lâu năm có sức kháng cự chống lại hươu, nai, thỏ, lợn cỏ pêcari và động vật gặm nhấm.
Vạn thọ có thời gian giữ bông nở kéo dài khá lâu, ngay cả khi thân và lá đã tàn, nên người Việt từ xưa đã chọn loại cây này để dâng cúng.
Cúc vạn thọ thường trồng cho mục đích y học, nghi lễ và trang trí.
Các cúc vạn thọ được trồng rộng rãi ở Ấn Độ và Thái Lan , đặc biệt là loài T. erecta , T. patula , và T. tenuifolia .Số lượng lớn các cúc vạn thọ được sử dụng kết thành vòng hoa và trang trí cho đám cưới, lễ hội và các sự kiện tôn giáo.
Cúc vạn thọ, hoa màu vàng tươi ở những loài hoang, màu vàng chanh, đỏ nâu ở những loài trồng. Cây được trồng bằng cách giâm cành hay gieo hạt nơi đất ẩm và nhiều ánh sáng. Cây ra hoa vào mùa đông cho tới mùa hạ. Người ta thu hái hoa vào mùa xuân, hè, phơi khô ngoài nắng. Thu hái lá quanh năm, thường dùng tươi.
Theo Đông y, Cúc vạn thọ có vị đắng, mùi thơm, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt giải độc. Có tài liệu cho là cây có tác dụng thông khí, trị ho; lá làm mát phổi gan, giải nhiệt; còn hoa thanh tâm, giáng hỏa, tiêu đờm.
Thường dùng trị bệnh đường hô hấp, đau mắt (viêm kết mạc); ho gà, viêm khí quản; viêm miệng, viêm hầu, đau răng.
Dùng chữa các bịnh ngoài da như viêm tuyến mang tai, viêm mủ da. Liều dùng 10-15g, dạng thuốc sắc; hoặc nghiền hoa với ít giấm để đắp, nghiền rễ tươi và lá chữa viêm mủ da.
Theo kinh nghiệm của nhân dân đồng bằng sông Cửu Long, dùng 10-15g hoa Cúc vạn thọ giã nát trộn với ít đường chữa kiết lỵ, ngoài ra phối hợp với một số dược liệu khác thành bài thuốc chữa hen như sau: Hoa cúc vạn thọ, Rau cần tươi, Nhân trần, Củ tầm sét, Thài lài tía, Rễ bạch đồng nữ, Tinh tre mỡ, mỗi vị 10g, thái nhỏ phơi khô, sắc uống trong ngày.
Hoa vạn thọ có mùi hương dễ chịu. Lá và hoa có nhiều dược tính, nhiều công dụng trong điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, kích thích tuần hoàn máu, viêm da… Hoa vạn thọ có chứa nhiều vitamin C, resins, protein và flavonoids.
Lá cây dung dịch nước chiết xuất có tính chất kháng khuẩn với nhiều chỉ số tác dụng không gây ra bệnh từ vi khuẩn ( gram dương cũng như gram âm ) chủ yếu là da truyền nhiễm vi khuẩn , vì vậy lá vạn thọ có thể hữu ích trong việc phát triển các loại thuốc cho các bệnh như viêm da, mụn trứng cá, và cũng có thể được phát triển như là chất khử trùng.
Để điều trị vùng da bị viêm nhiễm, giã nhuyễn một nắm hoa vạn thọ và vắt lấy dịch, dùng dịch này để bôi. Dịch ép từ lá cây hoa vạn thọ cũng có tác dụng tương tự. Hoa vạn thọ có thể dùng làm trà để uống khi mắt bị viêm, đau. Để làm trà thì phơi khô hoa, sau đó ngâm vào nước sôi giống như pha trà.
Hoa vạn thọ cũng có tác dụng làm thư thái tinh thần. Mùi hương và các hóa chất có trong hoa vạn thọ sẽ giúp giải tỏa ưu phiền.
Những lá được thu hoặch, tùy theo sự cần dùng để sử dụng liền ngay trong mùa cây tăng trường và phát triển, trong khi những hoa vạn thọ có thể phơi khô và bảo quản để dùng về sau.
Ngoài ra vạn thọ còn có tác dụng xua đuổi côn trùng có hại, xua đuổi muỗi.
♦ Lưu ý: Những Thông tin trên mang tính chất tham khảo, để việc điều trị bệnh của bạn có hiệu quả cao nhất bạn nên tham khảo ý kiến của Bác Sĩ trước khi áp dụng!
Tìm hiểu thêm về Cúc Vạn Thọ
Hoa cúc vạn thọ và lá được coi là an toàn để ăn đối với con người và thường được sử dụng như thảo mộc. Theo Hiệp hội Mỹ về Phòng chống ngược đãi thú vật, cúc vạn thọ cũng không coi là độc hại đối với loài chó khi ăn hoặc chạm vào. Nếu con chó của bạn ăn bất kỳ bộ phận của cây cúc vạn thọ, có thể gặp một số tiêu chảy nhẹ và nôn mửa. Điều này là do những con chó không có các enzym trong hệ thống của nó để tiêu hóa các chất thực vật. (theo Modern Dog Magazine). Chó con thường tò mò và có thể muốn nếm thử những bông hoa, vì vậy hãy giám sát con chó trong khi nó ở trong sân của bạn.
Bộ phận sử dụng :
Thân, lá, hoa.
Thành phần hóa học và dược chất :
Marigold hay cúc vạn thọ là một nguồn giàu và tinh khiết nhất của lutéine.
► Những nghiên cứu về hóa thực vật, đã phân lập được những chất :
– những flavonoïdes,
– những caroténoïdes,
– xanthophylles
– và chất polykétides.
với :
– antimutagènes,
– phytotorique,
– yếu tố dinh dưởng agents nutritionnels,
● Nghiên cứu thân cây và hoa có những đặc trưng như :
– ß-caryophyllène,
– terpinolène,
– (E)-ociménone,
– ß-ocimène,
– piperitenone
– Z-ocimène,
– và limonène.
● Hoa vạn thọ chứa :
– một tinh dầu dễ bay hơi huile volatile
– và một sắc tó nhuộm màu vàng coloration jaune-matière,
– quercétagétine.
– Xanthophylles
– Lutéine
– Zéaxanthine
– esters de lutéine
– esters de zéaxanthine
► Hợp chất thiên nhiên :
22 hợp chất thiên nhiên với những sườn carbon khác nhau đã được phân lập từ hoa vạn thọ Tagetes erecta bởi công trình nghiên cứu hệ thống hóa thực vật, và những cấu trúc của hợp chất đã được xác định bởi những dử kiện quang phổ, bao gồm RMN 1H và 13C, và so với dử kiện từ các tài liệu.
Đây là kết quả một nghiên cứu sâu rộng trên 22 hợp chất hóa thực vật phytochimiques hiện diện trong hoa của Cúc vạn thọ, do cô lập của những phân đoạn khác nhau của trích xuất trong éthanol bởi cột sắc ký phân đoạn trên cột gel silice.
Đặc tính trị liệu :
● Cây vạn thọ Tagetes erecta thuộc họ Asteraceae, là một cây trồng như một cây cảnh ở Việt Nam và những nước vùng Đông Nam Á….
Cây vạn thọ có những hoạt động :
– hoạt động diệt giun tròn nématode activité nématicide,
– thuốc diệt nấm fongicide,
– và thuốc trừ sâu insecticide,
– chống ung thư anticancéreux,
– và bệnh liên quan về mắt nhản khoa ophtalmologiques.
Rể cây vạn thọ được sử dụng trong canh nông để chống lại :
– những loài giun tròn nématodes trong một thời gian dài.
● Cây Cúc vạn thọ tagetes erecta xem như :
– thuốc diệt giun sán anthelminthique,
– cho mùi thơm aromatique,
– tiêu hóa digestif,
– nhản khoa ophtalmologie,
– thuốc an thấn sédatif
– lợi tiểu diurétique,
– thuốc dể tiêu stomachique,
– thuốc bổ tonique,
– thuốc tống hơi carminatif,
– thuốc dịu đau trấn thống emménagogue.
● Rể được xem như :
– thuốc nhuận trường laxatif.
● Cây Cúc vạn thọ sử dụng nội cơ thể chữa trị :
– không tiêu indigestion,
– đau bụng lỵ coliques,
– táo bón nặng constipation sévère,
– ho toux
– và bệnh kiết lỵ dysenterie.
● Lá được sử dụng ngoài cơ thể để chữa trị :
– bệnh ngoài da maladies de la peau,
– những mụn cóc verrues,
– những vết thương plaies,
– ung loét ulcères,
– chứng chóc lở eczéma.
– chữa viêm kết mạc conjonctivites traités
– đau nhức mắt yeux endoloris
– và bệnh thấp khớp rhumatismes.
● Hoa dùng cho :
– giảm tiêu trừ hơi trong hệ tiêu hóa carminitive,
– lợi tiểu diurétique,
– và trừ giun sán vermifuge.
● Những cánh hoa cho một chất màu vàng và là màu thiên nhiên được dùng để nhuộm thực phẩm :
– lutéine (E 161 b)
– zéaxanthine (E161h).
● Rể cây vạn thọ là thuốc :
– nhuận trường laxatif.
● Một dạng pâte biến chế từ lá áp dụng bên ngoài cơ thể để chữa trị :
– những mụn nhọt furoncles,
– nhọt quần đinh anthrax
– và đau tai maux d’oreilles.
● Người ta ly trích một loại tinh dầu thiết yếu được sử dụng trong kỹ nghệ dầu thơm, mỹ phẩm và dược phẩm.
● Nấu sắc Cúc vạn thọ được sử dụng để chữa trị :
– cúm cảm lạnh rhumes
– và bệnh sưng hàm quai bị oreillons.
► Nghiên cứu lâm sàng đang được tiến hành liên quan đến thành phần hóa học và đặc tính chữa trị của cây Cúc vạn thọ như :
– lutéine,
– cryptoxanthine,
– zéaxanthine thuộc gia đình của những caroténoïdes có đặc tính chống oxy hóa, làm trung hòa những gốc tự do có thể làm thiệt hại mắt.
– và tránh thoái hóa điểm vàng maculaire, ( trung tâm điểm nhìn rỏ phía sau mắt trên võng mô ) ( mắt có màng – thông manh cataracte).
● Lutéine là một chất dinh dưởng cần thiết cho thị lực bình thường và được hiện diện trong mắt với một nồng độ lớn. Nó bảo vệ mắt bằng cách lọc ánh sáng nhờ có những đặc tính chống sự oxy hóa anti-oxydantes. Lutéine, hiện diện rộng rãi trong các thực phẩm, ví dụ như trong rau xanh, trứng và ớt đỏ.
Kinh nghiệm dân gian :
► Trong nền văn minh tiền-Colombien, cây Cúc vạn thọ được dùng để chữa trị trong số các dược thảo khác :
– những cơn đau bụng douleurs abdominales,
– bệnh do ký sinh parasites,
– bệnh tiêu chảy diarrhée,
– đau gan mal de foie,
– nôn mữa vomissement,
– ăn không tiêu indigestion
– và đau răng mal de dents.
Người ta ly trích ở hoa Cúc vạn thọ một chất màu để nhuộm thực phẩm, chất zéaxanthine (E161h).
► Trong dược học truyèn thống ở Nam Mỹ Amérique du Sud,
● Một vài bộ phận cây được dùng như :
– thuốc làm nôn mữa emétique,
– chống tiêu chảy antidiarrhéique,
– chống co thắc antispasmodique,
– chống ho antitussif,
– trục giun sán anthelminthique,
– thuốc giảm đau antalgique,
– chống sốt rét antipaludique,
– thuốc dịu đau trấn thống emménagogue
– và chữa trị một số bệnh nhiễm trùng lổ tai infections oculaires.
► Trong dân gian, cây vạn thọ được dùng :
▪ Cúc vạn thọ đã dùng trong y học từ thời thượng cổ préhistoriques.
▪ Cây vạn thọ được dùng để chữa :
– bệnh thiếu máu anémie,
-kinh nghuyệt không đều menstruations irrégulières,
– đau bụng trong thời kỳ có kinh période menstruelle,
– bệnh thấp khớp rhumatismale,
– đau bắp cơ và xương .
▪ Lá vạn thọ được áp dụng trên :
– những mụn nhọt furoncles
– và nhọt quần đinh anthrax,
Nước ép jus dùng cho bệnh đau tai maux d’oreilles.
▪ Nấu sắc lá vạn thọ sử dụng điều trị :
– bệnh cúm cảm lạnh rhume,
– viêm kết mạc conjonctivite,
– bệnh sưng hàm quai bị oreillons,
– đau nhức mắt yeux endoloris.
▪ Phương pháp nấu sắc, chuẩn bị cho bệnh ho :
Đun sôi một nắm cây vạn thọ trong 1 litre nước và uống 1 ly mỗi ngày.trong 3 ngày.
▪ Tại Ấn Độ, nước ép jus hoa vạn thọ đôi khi được sử dụng như :
– lọc máu purificateur du sang
– và như một đơn thuốc cho bệnh trĩ hémorroïdes.
▪ Ngâm trong nước đun sôi hay nấu sắc cây vạn thọ sử dụng cho :
– bệnh cảm lạnh rhumes,
– đau thấp khớp rhumatismales,
– viêm khí quản bronchite.
▪ Ở Brésil, ngâm trong nước đun sôi lá và hoa vạn thọ dùng như :
– trừ giun sán vermifuge.
▪ Ở Mexique, nấu sắc hoa và lá vạn thọ sử dụng như :
– lợi tiểu diurétique
– và tiêu trừ hơi gaz trong hệ tiêu hóa carminative.
▪ Trong dân tộc Aztèques đã dùng để :
– và nhiễm trùng mắt infections oculaires.
▪ Tại Brésil và Mexique, sử dụng chữa trị :
– đau khớp xương douleurs articulaires
– và co thắt bắp cơ spasmes musculaires.
Ngoài ra, còn sử dụng cho bệnh :
– viêm da do tiếp xúc dị ứng contact allergique.
▪ Mặt khác, trong y học truyền thống dân gian dùng cho :
– những bệnh về mắt maladies oculaires,
– cúm cảm lạnh rhumes,
– ho toux,
– viêm kết mạc conjonctivite,
– bệnh trĩ hémorroïdes
– và bệnh lở loét ulcères.
Những công dụng khác :
• thuốc trừ sâu Insecticide, repulsif
▪ Những dân tộc Aztèques đã sử dụng theo tục lệ cho cuối cùng buổi lễ
● Người Cherokee dùng cây vạn thọ để :
– rửa sạch da lavage de la peau
– và là phẩm nhuộm màu vàng colorant jaune.
● Một nghiên cứu khoa học cho thấy rằng những chất thiophènes, là những hợp chất hóa thực vật thiên nhiên, bao gồm những chất có chứa lưu huỳnh, có thể là một thành phần hoạt động. Nó có khả năng tiêu diệt những :
– vi trùng âm tính Gram négatif (-)
– và vi trùng dương tính Gram positif (+) thực hiện trong ống nghiệm in-vitro.
● Trong lãnh vực canh nông, cây vạn thọ có thể giúp bảo vệ một số cây trồng nhất định do loài ký sinh gây bệnh giun tròn nématode khi được trồng ngoài những cánh đồng. Hiệu quả nhất đối với giun tròn nématode Pratylenchus penetrans.
Nghiên cứu :
● Chống oxy hóa Antioxydant / hiệu quả giảm đau Effet analgésique :
Một nghiên cứu cho thấy một tiềm năng chống oxy hóa rõ rệt ở hoa vạn thọ và hoạt động này tùy thuộc vào liều lượng tác dụng giảm đau, phù hợp với việc sử dụng trong y học truyền thống như thuốc giảm đau analgésique và chống viêm anti-inflammatoire .
● Hoạt động làm lành vết thương :
Trích xuất trong éthanolique của những lá vạn thọ Tagetes erecta đã được đánh giá trên chuột albinos trưởng thành.
Những kết quả cho thấy một hoạt động đáng kể hóa sẹo làm lành vết thương, so sánh với sự kiểm tra thuốc nitrofurazone. Nghiên cứu này được hổ trợ bởi những đặc tính chữa lành vết thương ghi lại trong sách vở y học dân gian.
● Caroténoïdes / chất bổ sung dinh dưởng :
Chiết xuất từ Hoa vạn tho đã tìm thấy những hàm lượng hợp chất sinh học có thể sử dụng như thành phần dinh dưởng bổ sung và như là phẩm nhuộm thực phẩm.
● Thuốc diệt ấu trùng larvicide :
Nghiên cứu tinh dầu thiết yếu ở cây Cúc Tagetes patula trên giai đoạn thứ 4 của ấu trùng muỗi, cho thấy phẩn lớn hoạt động chống lại ấu trùng Aedes aegypti, tiếp theo anopheles stephensi và Culex quinquefasciatus
Kết quả được so sánh với thuốc trừ sâu, malathion tổng hợp.( malathion là một loại thuốc trừ sâu, có cơ cấu organophosphate parasympathomimetic )
● Nghiên cứu độc chất học étude toxicologique :
Nghiên cứu cho thấy trích xuất trong chloroformique của cúc vạn thọ Tagetes erecta không thấy có tác dụng độc hại và được xác nhận sử dụng trong y học truyền thống, trong hệ thống y tế cổ truyền.
● Tinh dầu cần thiết huile essentielle :
Nghiên cứu tinh dầu thiết yếu vạn thọ Tagetes erecta thu được :
– pipéritone (50,7%),
– piperitenone,
– (E)-ß-ocimène từ tinh dầu lá ,
– và 1,8-cinéole (23,1%),
– một pinène,
– một terpinéol,
– pipéritone,
– và sabinène từ tinh dầu hoa.
● Chống đau nhức antinociceptif / Chống viêm anti-inflammatoire :
Nghiên cứu dung dịch trích cây vạn thọ Tagetes erecta trong alcool cho thấy :
– một hoạt động quan trọng, chống nhạy cảm đối với những kích thích đau đớn antinociceptive
– và một hoạt động quan trọng khác là chống viêm anti-inflammatoire so với diclofénac sodique.
● Chống oxy hóa antioxydant / Hoa :
Một dung dịch trích trong éthanolique của hoa đã được nghiên cứu cho hoạt động chống oxy hóa. Thành phần hóa thực vật phytochemical gồm những hợp chất :
– alcaloïdes,
– flavonoïdes,
– protéines,
– stéroïdes,
– và tanins.
Những kết quả cho thấy một hoạt động chống oxy hóa antioxydante, trong tất cả những thử nghiệm được thực hiện trong ống nghiệm in-vitro – DPPH, giảm năng lượng và superoxyde hoạt động làm sạch gốc tự do.
● Hiệu quả mở trong máu cao effet antihyperlipidémiques :
Nghiên cứu dung dịch trích trong hydroalcoolique gây ra nồng độ lipide trong máu cao hyperlipidémie cho thấy một sự giảm đáng kể tất cả các thông số mở máu hyperlipidémie.
●Những yếu tố kháng khuẩn :
Nghiên cứu của những dung dịch trích khác nhau đã đánh giá hoạt động kháng khuẩn của vạn thọ Tagetes erecta. Dung dịch trích trong méthanolique của Tagetes erecta và hoa Tagetes pistula, đã tìm được có một hoạt động ức chế tốt hơn những chất ức chế trích xuất trong nước nóng hay nước lạnh của những dịch trích tan trong nước.
Kết quả cho thấy 2 loài trên, có một tiềm năng kháng khuẩn rất rộng.
● Kháng khuẩn antibactérien :
Nghiên cứu cho thấy lá và hoa vạn thọ Tagetes erecta có một chuổi hoạt động rộng lớn kháng khuẩn.
Dung dịch trích từ hoa có một hoạt động đáng kể chống vi khuẩn Sarcina lutea, Escherichia coli, Bacillus circulans
Thực phẩm và biến chế :
Cánh hoa vạn thọ được dùng trong salad và những thực phẩm khác để thêm vào màu sắc và hương vị.
Những cánh hoa sấy khô, nghiền thành bột, có thể dùng trong thức ăn nguyên liệu gà để bảo đảm có một màu sắc vàng của trứng và da và thịt, nhất là không có màu của ớt nhưng thức ăn vẫn nhuộm màu vàng. Nó thường kết hợp với những nguyên liệu khác như cá hồi, tôm, cua, sò, hến.
Chiết xuất bởi những dung môi chủ yếu được sử dụng ở Tây Âu như phẩm nhuộm màu da cam để sử dụng với kem sữa …..
Hoa tươi hay khô có thể được dùng để nhuộm len và sợi cellulose có màu da cam.
Tại Việt Nam, ngày xưa cũng như ngày nay dùng lá non vạn thọ làm gia vị để thực hiện món gỏi gà xé phai.
Nguồn:Nguyễn thanh Vân (Vuon Duoc Thao)
Cúc vạn thọ tượng trưng cho sự trường tồn vĩnh cửu. Trong tiếng Hy lạp cổ, tên của hoa có nghĩa là “bông hoa của sự tôn kính, tưởng nhớ” vì thế hoa được sử dụng trong tín ngưỡng, để trang trí trên bàn thở và trồng trong các lăng mộ.
Cúc vạn thọ là loài hoa rất quan trọng trong văn hóa Nepal, nơi những vòng hoa cúc vạn thọ được sử dụng ở hầu hết trong các gia đình, đặc biệt là trong các lễ hội Tihar. Hoa vạn thọ luôn luôn được bán tại thị trường cho sự chuẩn bị các nghi lễ; và tại Nepal, hoa được gọi là ‘शयपत्री’ có nghĩa là hoa trăm cánh.
Ở Mexico và nhiều nước phương Tây, loài hoa này tượng trưng cho ngày tôn vinh người chết, thường diễn ra vào ngày 2 tháng 11 hằng năm, song song với hoa lily ở châu Âu. Trong tiếng Thái, cúc vạn thọ có nghĩa là “ngôi sao lấp lánh”. Đây là loài hoa biểu tượng của Mmbai (Thái lan).
Chợ bán sỉ các loại hoa, trái cây, và rau quả, Pak Khlong Talat là một chợ lớn ở Bangkok, Thái Lan. Các loại hoa được kết sẵn: hoa nhài kết tròn được xem là chiếc vòng mang lại điềm may mắn, vòng hoa vạn thọ dùng để dâng cúng các thánh thần hay các vị vua.
May 18 – 2014
Photos: hannahlinhflower/Tâmhọc.com/Tôn Văn
Words: LSV tổng hợp từ Wiki & Internet
Tài liệu tham khảo:
♦ Hoa Vạn Thọ làm nên Tết quê/ Tâmhọc.com
♦ Vuon Duoc Thao/ Tuong Duong Tử/Nguyen Thanh Vân
♦ Wiki: Hoa Van Tho
♦ Chợ hoa Pak Khlong Talat/Tôn Văn
SẮC THỌ CHÀO XUÂN MỚI
Lâu rồi mới nghe lại câu ca dao: “Ai ơi dẫu có đi xa. Nhớ gieo vạn thọ mười ba tháng mười”. Sao mà gợi nhớ về những vùng quê nơi xa nghèo khổ vào vụ hoa ngày tết. Nhớ về loài hoa bình dân nhưng vô cùng gần gũi với mọi người đó chính là loài hoa Vạn Thọ – loài hoa in dậm dấu ấn trong đời sống tâm linh của người Việt Nam. Vạn thọ một ước muốn sống lâu, một mong muốn tâm linh phù hợp với không khí ngày xuân tết đến. Ai ai chẳng muốn có cuộc sống trường thọ lâu dài. Vì thế mà hoa thọ (gọi là Vạn thọ) – là loại hoa không thể thiếu trong mộng ước ngày xuân của mọi người.
Ngoài biểu trưng cho niềm hy vọng mùa xuân, hai chữ vạn thọ luôn thuần ý về mặt tâm linh tốt đẹp của con người. Bởi “Vạn” biểu trưng cho vô số tốt lành. “Thọ” thể hiện sự sống dài lâu, bách lảo. Vạn thọ là mơ ước sống lâu trường thọ của tất cả mọi người. Ngày Xuân, ngoài sắc vàng rực rở của các loài hoa mai, hoa cúc, mâm xôi… trong vườn hoa tạo hoá còn có sắc vàng tươi thắm và sắc đỏ cam hường của loài hoa vạn thọ tô điểm cho bức tranh xuân tươi đẹp.
Hoa vạn thọ thuộc giống Tagetes L, xuất xứ từ Mêhicô. Đây là loại hoa được dùng để chưng cúng trong ngày Tết, ngày rằm, mồng một hoặc ngày cúng giỗ trong năm. Là giống hoa được trồng khá phổ biến, rất dễ trồng, không kén đất, không đòi hỏi kỷ thuật, thu hoạch ngắn ngày. Nếu muốn có hoa vào những ngày tết, thì phải gieo trồng vào ngày rằm 10 tháng âm lịch hàng năm. Từ lúc gieo hạt cho đến lúc ra hoa khoảng 45-50 ngày. Đây là loại cây nhạy cảm với điều kiện môi trường, chế độ nước tưới, điều kiện bị ngập úng, thời gian chiếu sáng, nhiệt độ ẩm độ, thành phần đất, phân bón và đặc biệt là độ pH…tất cả những yếu tố đó sẽ ảnh hưởng đến chiều cao, số lượng hoa và đường kính hoa, trọng lượng và màu sắc hoa.
Hoa vạn thọ có nhiều loại giống. Nào là hoa vạn thọ cao, vạn thọ lùn, vạn thọ giống Sađéc, vạn thọ Pháp, vạn thọ Thái…Nhìn chung, màu sắc, độ lớn của hoa, chiều cao của cây và số lượng hoa trên cây thay đổi theo mùa vụ, theo thời tiết, giống hoa, biện pháp canh tác của người trồng. Theo bà con nông dân cho biết, người ta có thể mua hạt giống về gieo ươm hoặc mua cây giống con từ những làng hoa về trồng trong vườn mình. Riêng người nghèo họ thường chọn những hoa lớn có cánh mịn đều để làm giống. Hoa được chọn làm giống được đem phơi khô, treo trên gác bếp hoặc được bọc gói cẩn thận, đến rằm tháng 10 âm lịch thì đem ra ươm.
Hoa vạn thọ ngoài việc dùng cho việc thờ cúng, còn dùng để trang trí sân vườn, làm cây cảnh, tạo hoa nền. Cây vạn thọ có tác dụng xua đuổi côn trùng có hại, dùng chữa bênh nấc cục, chế biến thức ăn gia súc, làm cho trứng gà vịt có lòng đỏ nhiều hơn, chiết xuất Caroten dùng làm thực phẩm, dùng lá vạn thọ làm rau tươi cũng tốt…
Bây giờ mỗi mùa Tết đến, thương trường đã có nhiều loài hoa lạ đẹp chèn ép mạnh với loài hoa thọ đơn sơ nhưng cũng rực rở sắc màu không kém nhưng người chơi hoa vẫn không quên mua hoa vạn thọ – loại hoa rất cần cho không khí ngày tết của mỗi gia đình để cúng trên bàn thờ tổ tiên./.
ĐẶNG VĂN THÀNH